رایحه فلزی در عطر (قسمت اول)

هر از چندوقت یکبار هنگامی که عطر ها را بو می کنیم یا بوی محصولات بهداشتی خانگی را استشمام می کنیم یک جنبه فلزی در بوها توجه ما را به خود جلب می کند. عموم مردم چون غالبا از آن یک رایحه آهنی استشمام می کنند آن را به عنوان بوی فلزی می شناسند. اما سوالی که مطرح است این است که آیا فلز از خود بو دارد؟ برای فهمیدن و درک بوی یک ماده، آن ماده باید فرار باشد؛ مولکول ها باید به شکل فیزیکی پرواز کرده به بینی شما برسند، در مخاط بینی حل شده به گیرنده های بو برسند و سپس با زنجیره ای از پیامهای بایو شیمیایی، پیغامی به مغز ارسال کنند و مغز  آن را به عنوان نوع خاصی از بو تفسیر کند. البته به استثنا جیوه بنظر نمی آید که بقیه  فلزات فراریت قابل توجهی داشته باشند، از آن گذشته بو و رایحه مشخصات ماده ایست که ساختار مولکولی داشته باشد اما ماده ای که شبکه یونی داشته باشد مثل نمک های غیر آلی یا شبکه های فلزی مثل آهن قاعدتا نباید بویی داشته باشند.

یک لحظه صبر کنید. این مطلب گفته شد، اما واقعیت این است که فلزات بو دارند یک رایحه کاملا مشخص و قابل تشخیص که به هیچ عنوان حتی نمی توان آن را با روایح دیگر اشتباه گرفت. دستگیره درها، تاب ها، سکه، کلید، پیچ گوشتی، قاشق…  نگاهی دقیق تر به این لیست می اندازیم؛ یک الگو خاص در آن ها وجود دارد. بلی درست است؛ تمام آنها با پوست دست ما یا به نوعی با پوست ما در تماسند. این همان راز رایحه فلزیست!

دلیل اصلی ساطع شدن بوی فلزی در چربی ها نهفته است. چرا که آنها در تماس با اکسنده ها و کاهنده ها اکسید میشوند. اکسنده و کاهنده ها یا اكسيدوردوكتازها Oxidoreductases)) در واقع آنزیم هایی هستند که مانند یک کاتالیزور به نوعی الکترون را از مولکولی به مولکول دیگر انتقال می دهند. هنگامی که الکترون از دست می دهند اکسیداسیون نام دارند و هنگامی که الکترون را بدست می آورند کاهش نام دارند.

کاتیون های آهن Fe2+ پروکسید های چربی را تجزیه می کنند که این امر باعث ایجاد ماده ای با بوی بسیار بسیار شدید می شود. مقدار بسیار جزئی آهن نیاز است تا حجم بسیار زیادی از آن ماده فرار را ایجاد کرده و در نتیجه به راحتی قابل استشمام کردن باشد. دقیقا به همان علت مشابه، خون نیز رایحه ی فلزی از خود ساطع می کند، آهنی که در خون وجود دارد همان واکنش قبل را انجام می دهد. درطول مسیر تکامل، ما حساسیت خاصی نسبت به این نوع رایحه پیدا کرده ایم. حتی بعضی از شکارچیان و درندگان می توانند این رایحه را از کیلومترها احساس کنند( مانندکوسه).

سوال بعدی این است که برای ساخت رایحه فلزی در عطرسازی، از چه موادی استفاده می شود و چه عطرهایی رایحه فلزی دارند؟

در قسمت دوم همین مقاله پاسخ این سوال شرح داده شده است…

نگارش : Matvey Yudov

 ترجمه: دایره مترجمین آترین استار


آخرین دیدگاه کاربران

ثبت ، نظرات کاربران