هر روزه افشانهی عطر را میفشاریم بی آنکه به گذشته و داستان خلق آن توجه کنیم. تا اواسط قرن 19 تقریباً تمامی عطرها بدون افشانه تولید می شدند. مردم دستمالهای پارچهای را با ادکلن مرطوب میکردند و به پوستشان میمالیدند؛ و در غیاب دستمال، مردان از دست خود استفاده میکردند. میلهای شیشهای به درپوش بطری عطرهای غلیظتر متصل بود تا از پخش شدن مقادیر زیاد و آزار دهندهی رایحه توسط حجم زیاد عطر جلوگیری کنند.
ایدهی خلق اولین افشانه به دکتر آلن دی ویلبیس، متخصص گوش و حلق و بینی آمریکایی نسبت داده شده که دستگاهی به نام “اتومایزر” را در سال ۱۸۸۷ برای اسپری مایعات در غشای مخاطی بینی و گلو خلق کرد.
اتومایزر لولهای بود که یک سر آن در ظرف حاوی مایع قرار میگرفت، یک سر به جسمی لاستیکی حاوی هوا متصل میشد، و آخرین سر، قسمتی بود که مایع از آن خارج میشد. در ابتدا ظرف باید روی آتش گرم می شد. با فشردن گلابی لاستیکی، جریان هوا از داخل لوله عبور میکرد، مایع را با خود از ظرف میکشید و مایع داخل نازل را به داخل آئروسل میپاشید. در طول اپیدمی آنفولانزای اسپانیایی، از اتمایزرهای Devilbiss برای اعمال کردن یک بی حس کننده موضعی (محلول کوکائین) و محلول نیترات نقره استفاده می شد. اعتقاد بر این بود که آنها به آنفولانزا کمک میکنند.
با این حال، هیچ شرکتی علاقه مند به ساخت دستگاه دکتر نبود. بنابراین، در سال 1888، دکتر اختراع خود را ثبت کرد و کارخانه تولیدی DeVilbiss را در اوهایو افتتاح کرد. با گذشت زمان، دستگاه های اتومایزر او در بین پزشکان آمریکایی بسیار محبوب شد.
در سال 1905، پسرش توماس به شرکت او پیوست و پدرش را متقاعد کرد که از این دستگاه در زمینههای دیگر نیز استفاده کند؛ برای شروع، در عطرسازیها او نمونهای دیگر را طراحی و ثبت کرد که تفاوت اصلی آن با نمونههای اولیه پزشکی آلن این بود که تنها در جهت مستقیم و نه در همه جهات اسپری میکرد.
فروش اتومایزرهای DeVilbiss در طول رکود بزرگ پس از جنگ جهانی به شدت کاهش یافت، اما شرکت با تولید رنگ پاش ها و کمپرسورهای مورد استفاده در کارخانه تولید خودرو، هواپیما و کشتی سازیها نجات یافت.
کمپانی DeVilbiss امروزه هنوز وجود دارد و بخشی از تجارت آن نبولایزر است که برای تبدیل داروهای آبی به بخار و به هدف رساندن آنها به ریه، نای و گلو مورد استفاده قرار می گیرد. تولید اتومایزرهای DeVilbiss در سال 1968 متوقف شد، اما هنوز هم می توان آنها را در حراج های آنلاین یافت.
شرکت فرانسوی مارسل فرانک نیز از سال 1882 دستگاههای اتومایزر تولید میکند. این شرکت به علت تولد در پایتخت عطرسازی جهان خوش شانستر بوده است. Marcel Franck به عنوان یک کارگاه صنایع دستی در یک آپارتمان شروع به کار کرد و به سرعت رشد کرد و شانه به شانه همراه با عطرهای لوکس توسعه یافت. این شرکت که توسط لئوپولد فرانک تأسیس شد، به کوچک سازی اتمایزرها کمک شایانی کرده است. اولین اتومایزر مسافرتی مارسل فرانک در سال 1912 ساخته شد و به ثبت رسید.
با نگاهی دقیق تر به تاریخ متوجه میشویم که اثر استفاده شده در اتمایزرها توسط فیزیکدان ایتالیایی، جیووانی ونتوری به عنوان موردی خاص از قانون برنولی توصیف شده بوده، و همه اتمایزرها تنها ایدههایی برای تجاریسازی این اثر در قالب یک دستگاه فشرده بودهاند.
در سال 1875، Journal des Demoiselles در مورد اتومایزرهای Guerlain برای معطر کردن هوای داخل خانه و استفاده از ادکلن روی لباس نوشت. اتومایزرهای پزشکی و عطرها در آن زمان کالاهایی شناخته شده بودند.
در نمایشگاه جهانی 1878 در پاریس، چندین برند معروف عطر همچون Guerlain و Lubi و Molinard، برای اولین بار عطرهای خود را در بطری هایی با اتومایزرهای لاستیکی رونمایی کردند. این همان نمایشگاهی بود که در آن توماس ادیسون گرامافون خود و پاول یابلوچکوف اولین لامپ برق را ارائه کردند.
در طول قرن بیستم، مخترعان سعی کردند با ایجاد تغییراتی در طراحی اسپری، دستگاه اتمایزر را کوچکتر و راحتتر کنند. بارها طراحیهای دیگری به ثبت رسیدند که در نهایت جای خود را به طرح امروزی اتومایزرها دادند که ما امروزه آنها را می شناسیم.
.
.
منبع: www.fragrantica.com
به اهتمام و نگارش مترجمان آترین استار